«خدای جنگ»؛ روایتی از جهاد علمی در دل آتش جنگ
«خدای جنگ» داستان پرتنش و الهامبخش جوانانی است که در میانهی آتش جنگ و زیر فشار تحریمها، مأموریت مییابد اولین موشک ایرانی را آمادهسازی، پرتاب و عملیاتی کند؛ روایتی از جهاد علمی، ایثار خاموش و باور به توان داخلی.
فیلم «خدای جنگ»، ساختهی حسین دارابی و با قلم احسان ثقفی، نهتنها یک درام جنگی نفسگیر، بلکه روایتی عمیق و الهامبخش از پشتصحنهی یکی از بزرگترین دستاوردهای تاریخ معاصر ایران است. این اثر، که با نگاهی غیرمستقیم و داستانی به تلاشهای سردار شهید حسن طهرانیمقدم میپردازد، از جنس فیلمهای کلیشهای سینمای دفاع مقدس نیست. «خدای جنگ» قصهی مردان و زنانی است که در اوج محدودیتها، تحریمها و آتش جنگ، با تکیه بر علم، اراده و ایمان، بنای یکی از مهمترین ستونهای اقتدار ملی ایران را پیریزی کردند: یگان موشکی ایران. این فیلم، ستایشگر خودباوری و جسارت نسلی است که در تاریکترین لحظات، نوری از امید و پیشرفت آفرید.

یک گام متفاوت در سینمای دفاع مقدس
حسین دارابی، کارگردانی که پیشتر با آثاری چون «مصلحت» و «هناس» توانایی خود را در روایت داستانهای اجتماعی و دغدغهمند نشان داده بود، در «خدای جنگ» پا به میدان جدیدی گذاشته است. او به جای تمرکز بر صحنههای نبرد و اکشنهای مرسوم، دوربینش را روی پشتصحنهی یک حماسهی علمی متمرکز کرده است. فیلم، داستان ابراهیم شریفی (با بازی درخشان ساعد سهیلی) را روایت میکند؛ مهندسی جوان و مصمم که در میانهی جنگ تحمیلی، مأموریتی غیرممکن را بر عهده میگیرد: طراحی و عملیاتی کردن نخستین سامانه موشکی ایران با تیمی کوچک، امکانات محدود و در سایهی فشارهای بیامان دشمن.
این روایت، بهجای غرق شدن در شعارزدگی یا نمایشهای اغراقآمیز، با ظرافت و واقعگرایی پیش میرود. فیلم شما را به قلب چالشهای علمی، تردیدهای انسانی و خطراتی میبرد که هر لحظه ممکن است تلاشهای این تیم را به باد دهد. از کمبود تجهیزات گرفته تا تحریمهای فلجکننده و تهدیدات جانی، «خدای جنگ» نشان میدهد که چگونه ارادهی پولادین و ایمان به هدف، میتواند ناممکن را ممکن کند. دیالوگهای سنجیده، کارگردانی دقیق و موسیقی متن تأثیرگذار اثر (که در جشنواره فجر ۱۴۰۲ کاندیدای جایزه شد)، احساسی عمیق و حماسی را به مخاطب منتقل میکند که فراتر از یک فیلم جنگی معمولی است.

بازیگران: ستونهای استوار یک حماسه
یکی از نقاط قوت «خدای جنگ»، بازیهای قدرتمند و باورپذیر بازیگران آن است. ساعد سهیلی در نقش ابراهیم شریفی، شخصیتی چندلایه خلق کرده که همزمان مصمم، شکننده و الهامبخش است. او نه یک قهرمان افسانهای، بلکه انسانی واقعی است که با تردیدها و ترسهایش مبارزه میکند تا به هدفی بزرگتر برسد. حسین سلیمانی، داریوش کاردان و صادق برقعی نیز با اجراهای تأثیرگذار خود، به خلق فضایی حماسی و در عین حال انسانی کمک کردهاند. هر کدام از این شخصیتها، تکهای از پازل عظیم خودباوری و فداکاری را کامل میکنند و به مخاطب یادآوری میکنند که قهرمانان واقعی، نه در آسمانها، بلکه در میان ما زندگی میکنند.

استقبال منتقدان: اثری جسور و قابل احترام
«خدای جنگ» در چهلودومین جشنواره فیلم فجر با استقبال گرم منتقدان روبهرو شد. بسیاری از منتقدان، این فیلم را به دلیل رویکرد تازه و جسورانهاش در سینمای دفاع مقدس ستودند. به جای میدانهای نبرد پر از انفجار، فیلم به «جهاد علمی» و پشتکار جمعی میپردازد؛ جایی که ذهنهای خلاق و قلبهای مصمم، علیه همهی محدودیتها میجنگند. جلوههای ویژهی میدانی و موسیقی متن فیلم نیز از نقاط قوت آن بودند و در بخشهای فنی کاندیدای دریافت جایزه شدند. با این حال، برخی منتقدان معتقد بودند که فیلم در ایجاد یک اوج احساسی یا پایانبندی درخشان، کمی کمفروغ عمل کرده است. اما حتی این منتقدان نیز «خدای جنگ» را اثری «قابل احترام» و «تأثیرگذار» توصیف کردند که توانسته روایتی متفاوت و معنادار از تاریخ معاصر ایران ارائه دهد.
جایزهای ویژه و تصمیمی تحسینبرانگیز
هرچند «خدای جنگ» در بخشهای اصلی جشنواره فجر ۱۴۰۲ (مانند بهترین فیلم یا بهترین کارگردانی) جایزهای دریافت نکرد، اما موفق به کسب جایزه ویژه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شد. این جایزه، به پاس ترویج ارزشهایی چون فرهنگ کار، تلاش جمعی، خودباوری و تولید داخلی به فیلم اهدا شد. وزارت کار، «خدای جنگ» را بهعنوان نمادی از جهاد علمی و خوداتکایی ملی در شرایط بحرانی ستود؛ فیلمی که نشان میدهد چگونه گروهی از جوانان متخصص، در اوج تحریم و فشار، تاریخ را از نو نوشتند.
جالبتر آنکه دبیرخانه جشنواره پیشنهاد اهدای سیمرغ ویژه هیئت داوران را به عوامل فیلم داد، اما تیم سازنده به رهبری حسین دارابی، با تواضعی مثالزدنی این جایزه را نپذیرفت. آنها معتقد بودند که دریافت جایزهای «نمادین» در حالی که فیلم در رشتههای اصلی کاندیدا نشده، شایستهی کیفیت اثرشان نیست. این تصمیم، نهتنها نشاندهندهی اعتماد به نفس و صداقت گروه سازنده است، بلکه پیامی قدرتمند به مخاطبان میدهد: «خدای جنگ» برای جایزه ساخته نشده، بلکه برای روایت یک حقیقت و الهامبخشی خلق شده است.
چرا «خدای جنگ» را باید دید؟
«خدای جنگ» فراتر از یک فیلم جنگی، روایتی است از امید، مقاومت و ایمان به تواناییهای یک ملت. این فیلم به ما یادآوری میکند که قهرمانان واقعی، نه با شمشیر و تفنگ، بلکه با دانش، پشتکار و فداکاری، تاریخ را رقم میزنند. از کارگردانی هوشمندانهی دارابی گرفته تا بازیهای درخشان و موسیقی تأثیرگذار، همهچیز در این فیلم دست به دست هم داده تا تجربهای سینمایی خلق شود که هم قلب را به تپش وا میدارد و هم ذهن را به تحسین.
اگر به دنبال فیلمی هستید که شما را با غرور ملی، اشتیاق برای پیشرفت و باور به قدرت انسانی پر کند، «خدای جنگ» همان اثری است که نباید از دست بدهید. این فیلم، نهتنها قصهی یک پیروزی بزرگ را روایت میکند، بلکه به ما نشان میدهد که حتی در تاریکترین لحظات، نور امید و اراده میتواند راه را روشن کند.